هدف اصلی این طرح پژوهشی بررسی ساختار ریاضی تابع هزینه و تولید محصول گندم بوده و اساس متدولوژی آن بر فرضیه دوگانگی استوار است. در این پژوهش، برای براورد شاخص هایی مانند کشش تولید، ضریب تابع و بازده نسبت به مقیاس، به جای استفاده از روش متداول تابع تولید، تابع هزینه ترانسلوگ که چار چوب غنی تری برای تجزیه و تحلیل روابط تولیدی است، انتخاب شد. برای براورد توابع تقاضای نهاده ها، روش های سیستمی و رگرسیون های به ظاهر نامرتبط در مقابل روش های براورد تک معادله ای به کار رفته تا در مجموع سیستم از کارایی بیشتری برخوردار شود. داده های به کار رفته در این تحقیق، مربوط به 100 بهره بردار گندم دیم در منطقه ارسباران است که در سال زراعی 82-81 از راه پرسشنامه جمع آوری شده است. ضریب تعیین مدل R2، تقریبا 90 درصد بوده و نکویی برازش مدل را نشان می دهد. همچنین، نتایج حاصل از برازش مدل نشان می دهد؛ که کودشیمیایی مکمل بذر و ماشین آلات مکمل نیروی کار محسوب می شود. مقادیر کشش جانشینی موری شیما (MSE) نشان می دهد که کشش نسبت عوامل نیروی کار - کودشیمیایی و بذر مصرفی - خدمات ماشینی بزرگتر از یک بوده و جانشینی قوی بین آنها برقرار است. فرضیه هموتتیک بودن، وجود بازدهی ثابت به مقیاس، وجود فرم کاپ داگلاس و کشش جانشینی واحد از راه آزمون نسبت حداکثر راستنمایی رد شده است.

سابقه و هدف: منابع آب در منطقه سیستان بسیار محدود و کمیاب است و این منابع در منطقه سیستان به دلیل وابستگی کامل کشاورزان به رودخانه هیرمند و خشکسالی های دو دهه اخیر به مرحله بحرانی رسیده است به گونه ای که از طرفی این کمبود آب درآمد کشاورزان این منطقه را تحت تاثیر قرار داده است چون اکثریت مردم منطقه از بخش کشاورزی ارتزاق نموده و محصول گندم، یکی از محصولات مهم و استراتژیک این منطقه می باشد و از طرف دیگر محدود بودن آب قابل استحصال و عرضه آن با نوسان و ریسک بالا، این بخش را در امنیت غذایی با چالش مواجه کرده است. بنابراین برای مقابله با این مشکل مدیریت تقاضای آب از اهمیت ویژه ایی برخوردار است. مواد و روش ها: در این تحقیق جهت برآورد تابع هزینه ترانسلوگ تقاضای آب برای محصول گندم منطقه سیستان از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تکراری (SURE) استفاده شده است. داده های مورد نیاز شامل مقادیر و قیمت های نهاده ها و تولید است که از 150 گندم کار طی دوره زمانی 95-1394 جمع آوری شده است. نتایج: نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که قیمت نیروی کار اجاره ای و خانوادگی و سطح زیرکشت و کود بر سهم هزینهً آب تاثیر مثبت داشته در حالی که قیمت آب و مقدار تولید بر سهم هزینهً آب تاثیر منفی دارد و کشش ها تقاطعی نشان می دهد که نهاده آب جانشینی قوی با سایر نهاده ها دارد. آب با نهاده های نیروی کار اجاره ای و خانوادگی، کود و سطح زیر کشت رابطه جانشینی دارد و از میان بیشترین درجه جانشینی را نهاده آب با کود دارد. یافته ها: تمامی ضرایب متغیرها در مدل سهم هزینه آب به استثناء نیروی کار اجاره ای معنی دار می باشد و با توجه به پایین بودن ضریب تعیین در داده های مقطعی، ضریب تعیین در مدل برآورد شده برای محصول گندم 61/0 درصد است که نمایانگر برازش خوب مدل است، یعنی متغیرهای مستقل به خوبی متغیر وابسته ( تغییر هزینه کل ) را توضیح داده اند. آماره دوربین واتسون نشان می دهد که پدیده خود همبستگی در مدل وجود ندارد. قدر مطلق کشش خود قیمتی تقاضای آب برای گندم بزرگتر از یک بوده که این مقدار حاکی از آن است که می توان با اتخاذ سیاست های قیمت گذاری از طریق متأثر کردن نهاده های تولید به غیر از آب، تقاضای آب را کنترل کرد. قدر مطلق کشش خود قیمتی تقاضای آب برای گندم بزرگتر از یک بوده که این مقدار حاکی از آن است که می توان با اتخاذ سیاست های قیمت گذاری از طریق متأثر کردن نهاده های تولید به غیر از آب، تقاضای آب را کنترل کرد. قدر مطلق کشش خود قیمتی تقاضای آب برای گندم بزرگتر از یک بوده که این مقدار حاکی از آن است که می توان با اتخاذ سیاست های قیمت گذاری از طریق متأثر کردن نهاده های تولید به غیر از آب، تقاضای آب را کنترل کرد.

مطالعه حاضر به بررسی ساختار ریاضی تابع هزینه و تولید محصول گندم آبی در استان کردستا می پردازد و اساس متدولوژی آن بر فرضیه دوگانگی استواراست. لذا ضمن اشاره به مزایای استفاده از تابع هزینه به جای تابع تولید در تجزیه و تحلیل تکنولوژی تولید، با انتخاب تابع هزینه ترانسلوگ، طبق قضیه شفارد توابع تقاضای شرطی نهاده ها درچارچوب معادلات سیستمی به روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تکراری به صورت مقید برآورد شدند. اندازه نمونه بالغ بر 257 بهره بردار گندم آبی است. داده ها برای سال زراعی91-90به صورت، پیمایشی و از طریق مصاحبه با کشاورزان و تکمیل پرسش نامه جمع آوری شده است. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب گردیدند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که تابع هزینه ترانسلوگ برازش خوبی نسبت به داده های مورد تحقیق داشته است و فرضیه های ساختاری از جمله بازدهی ثابت نسبت به مقیاس، همگن بودن و هموتتیک بودن تکنولوژی تولید هیچ کدام از نظر آماری معنی دار نیستند. نهاده زمین بیشترین سهم ازهزینه تولیدرا به خود اختصاص می دهند. با توجه به نتایج حاصل از کشش های جانشینی آلن به جز نهاده های نیروی کار با سم و آب با کود بقیه از نوع جانشینی می باشد. همه کشش های قیمتی خودی تقاضا،کوچک تراز یک بوده، لذا می توان گفت تقاضا برای همه نهاده ها بی کشش است.همچنین برآورد معیار بازدهی نسبت به مقیاس بیان گر آن است که بازدهی نسبت به مقیاس فزاینده درمزارع مورد مطالعه، وجوددارد.

یکی ازجنبه های مهم مدیریت پایدار زمین، کشاورزی حفاظتی و اصول مربوط به خاک ورزی و آماده سازی زمین جهت کاشت محصول می باشد. هدف کلی کشاورزی حفاظتی، استفاده بهتر از منابع کشاورزی به واسطه مدیریت بهینه منابع خاک، آب و بطور کلی منابع زیستی است، بطوریکه استفاده از عوامل تولید خارجی را به حداقل ممکن برساند. بنابراین با توجه به اینکه برنامه ریزان و سیاستگزاران در تصمیمات خود همواره بر تحلیل های هزینه-فایده تکیه می نمایند و این تحلیل ها نیز بر پایه کمی و پولی استوار است، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مالی کاربرد کشاورزی حفاظتی در تولید گندم در استان فارس انجام شده است. بر اساس نتایج ارزیابی مالی، سود ناخالص حاصل از هر هکتار کشت بی خاکورزی گندم 5/2 برابر سودناخالص حاصل از کشت مرسوم در هر هکتار گندم می باشد که علت آن را می توان از یک طرف به بیشتر بودن بازدهی محصول در تکنولوژی حفاظتی و از طرف دیگر به پایین بودن هزینه های لازم جهت کاشت یک هکتار گندم در سیستم مذکور بیان نمود. همچنین بر اساس نتایج، پارامترهای برآورد شده تابع هزینه حاکی از آن است که با پذیرش تکنولوژی حفاظتی، می توان هزینه کل را به میزان 36 درصد کاهش داد. به عبارت دیگر تغییر تکنولوژی از کشاورزی مرسوم به کشاورزی حفاظتی، به طور متوسط در منطقه مورد بررسی، منجر به صرفه-جویی 8383 هزار ریال در هزینه تولید محصول گندم خواهد شد. بدین ترتیب انتظار می رود با ترویج این قبیل تکنولوژی بتوان به اقتصادی تر شدن فرآیند تولید در بخش کشاورزی کمک نمود.

نخل از جمله گیاهانی است که در مناطق 29 تا 39 درجه عرض شمالی و جنوبی خط استوا و در ارتفاع کمتر از 1250 متر از سطح دریا محصول می دهد. در جهان تنها 20 کشور دارای آب و هوای مناسب برای تولید خرمای مرغوب هستند که ایران با 25 میلیون نخل و داشتن مقام اول در تولید در بیشتر سالها، یکی از این کشورها به شمار می آید. براساس تحقیقات انجام شده در ایران، بازدهی تولید در منطقه جهرم 1.8 برابر سایر نقاط ایران است و 95 درصد محصول این منطقه را خرمای شاهانی تشکیل می دهد. با توجه به شرایط بازار، یکی از راههای حمایت از محصول خرما تعیین قیمت کف مناسب برای این محصول است که به منظور برآورد آن اقدام به جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه شد. فرضیه مورد نظر در این مقاله عبارت است از: "بین قیمت کف اعلام شده توسط شورای اقتصاد و قیمت کف واقعی تفاوت وجود دارد". هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین قیمت کف مناسب و اندازه بهینه مقدار تولید خرماست.

در مطالعات انجام شده در زمینه اقتصاد بین الملل، واردات به عنوان کالای نهایی مصرفی در سبد مصرفی مصرف کننده در نظر گرفته شده است. بر این اساس، تخمین تابع تقاضای واردات واسطه ای در صورتی که واردات واسطه ای به عنوان یکی از عوامل تولید در نظر گرفته شود، یک نوآوری محسوب می شود. در این مقاله، با استفاده از لم شفارد، تابع سهم هر کدام از عوامل تولید از هزینه کل تخمین زده شده و از نتایج این تخمین ها کشش های خودی و متقاطع به دست آمده است. کشش های مورشیما (MES) نیز در این مقاله برآورد شده اند. با توجه به این که کشش های MES بیان کننده درصد تغییر در نسبت عوامل، در اثر تغییر قیمت یکی از عوامل تولید است، بنابراین به کمک این کشش ها، شکل به کارگیری عوامل تولید مورد توجه قرار گرفته است. عوامل تولید مورد نظر در این مقاله شامل، سرمایه، نیروی کار و واردات واسطه ای است. نتایج به دست آمده از برآوردها، حاکی از وجود رابطه جانشینی بین سرمایه، نیروی کار و واردات واسطه ای است و بین نیروی کار و واردات واسطه ای نیز ارتباط جانشینی برقرار است.

هدف مقاله ارزیابی قدرت انحصاری صنعت بانکداری ایران با رویکرد پارامتریک است. برای این منظور اندازه شاخص لرنر در بازارهای وام و سپرده های بانکی با استفاده از تابع هزینه مرزی تصادفی ترانسلوگ و با به کارگیری داده های سطح بانک شامل ترازنامه و صورت سود و زیان 33 بانک برای سال های 1393-1380 محاسبه شد. نتایج نشان داد قدرت انحصاری صنعت بانکداری در بازار وام، روند نزولی داشته و شرایط رقابتی اندکی بهبود یافته است، به طوری که شاخص لرنر در بازار وام از 0.77 در 1380 به 0.54 در 1393 کاهش یافته است، البته شکاف میان قیمت و هزینه نهایی همچنان در سطح نسبتا بالایی قرار دارد. همچنین اندازه شاخص لرنر برای بازار سپرده ها بین 0.5 و 0.33 در نوسان بوده است، به گونه ای که در برخی سال ها این شاخص افزایش و در برخی سال ها کاهش یافته است. در پایان با توجه به یافته های تحقیق، فرضیه وجود رقابت کامل در هر دو بازار وام و سپرده صنعت بانکداری ایران پذیرفته نشد.

هدف اصلی در این مطالعه، بررسی چگونگی تاثیر نهاده ها در تولید محصولات گندم و جو می باشد. بدین منظور از توابع هزینه ترانسلوگ و توابع هزینه ترانسلوگ چند محصولی استفاده شده است. در این توابع با کاربرد قضیه شفارد، توابع تقاضای شرطی نهاده های آب، کود شمیایی، ماشین آلات و نیروی کار در چارچوب معادلات سیستمی با بهره گیری از روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط به صورت مقید برآورد گردیده است. داده های به کار رفته مربوط به 210 بهره بردار گندم و جو در سطح حوزه زاینده رود در سال زراعی 1379-80 است که از طریق پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از ضرایب به دست آمده، وضعیت تابع هزینه، کششهای خودی و متقاطع تقاضای نهاده ها برای دو محصول بررسی شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مدل هزینه ترانسلوگ، برازش خوبی نسبت به داده های مورد تحقیق دارد. طبق بررسی بعمل آمده از الگو، آب می تواند مکمل نیروی کار به شمار آید، از طرفی نیروی کار با ماشین آلات و آب با ماشین آلات جانشینی دارند. همچنین کشش منحنی تقاضای آب بیشتر از یک می باشد که این یافته، گویای با کشش بودن تقاضای آب است.

هدف اصلی در این مطالعه، تحلیل چگونگی تاثیر نهاده ها در تولید گندم و جو است. بدین منظور، نخست، ضمن اشاره به مزایای استفاده از تابع هزینه به جای تابع تولید در تجزیه و تحلیل فناوری تولید، معرفی انواع توابع هزینه چند محصولی انجام گرفت. سپس، تابع هزینه ترانسلوگ چند محصولی انتخاب شد و با استفاده از قضیه شفرد، توابع تقاضای شرطی نهاده های کود شیمیایی، بذر، نیروی کار و ماشین آلات در چارچوب معادلات سیستمی با بهره گیری از روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط تکراری به صورت مقید برآورد شد. داده های به کار رفته در این مطالعه، مربوط به 100 بهره بردار گندم و جو در سطح استان فارس است که در سال زراعی 1377-78 از راه پرسشنامه های طرح هزینه تولید وزارت کشاورزی (پیشین) فراهم آمد. با استفاده از ضرایب به دست آمده در مراحل پیشگفته، وضعیت تابع هزینه، کششهای جزیی خودی و متقاطع جانشین آلن، کششهای قیمتی خودی و متقاطع تقاضای نهاده ها، چگونگی صرفه های برگرفته از مقیاس، چگونگی رابطه مکملی هزینه های دو محصول و نیز هزینه نهایی تولید آنها بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مدل هزینه ترانسلوگ، برازش خوبی نسبت به داده های مورد تحقیق داشته است و کود شیمیایی مکمل بذر مصرفی به شمار می رود و نیروی کار، ماشین آلات و کود شیمیایی نیز روابط جانشینی دارند. همچنین همه کششهای قیمتی تقاضا برای نهاده های کمتر از یک است که این یافته، گویای بی کشش بودن تقاضا برای آن هاست. تولید دو محصول یاد شده نیز بازده نزولی نسبت به مقیاس دارد و یک درصد افزایش در تولید موجب 2.05 درصد افزایش در هزینه های متغیر می شود. در این پژوهش، فرضیه نبود رابطه مکملی هزینه دو محصول رشد شده است. این موضوع، تاثیر هزینه نهایی یک محصول را بر سطح تولید محصول دیگر نشان می دهد. همچنین فرضیه های هوموتتیک بودن، بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و همگنی و کشش جانشین واحد نیز از راه آزمون نسبت حداکثر راستنمایی رد شده است.